บันทึกของคู่มีบุตรยาก

12-11-06-00147s
Jan 4, 2009

ในที่สุดเราก็แย้มไว้แล้วว่าเรากำลังเผชิญกับภาวะอาการที่เรียกว่า “ภาวะมีบุตรยาก” นี่คือชื่ออาการทางการแพทย์ที่นิยามกับคู่สามี-ภรรยาที่อยู่กินกันมาเกินหนึ่งปี มีเพศสัมพันธ์กันสม่ำเสมอ แล้วยังไม่มีโอกาสที่จะเห็นขีดสองขีดบนชุดตรวจครรภ์ (นั่นหมายถึงท้อง) พวกเรารู้แล้วว่านิยามดังกล่าวว่าไว้อย่างนั้น แน่นอนว่าคำนิยามออกจะมีความไม่ชัดเจนอยู่บ้างเล็กน้อย แต่ก็พอที่จะเข้าใจได้ในระดับหนึ่ง ความไม่ชัดเจนนั้นคืออะไรหรือ คำว่า “สม่ำเสมอ” เป็นคำที่ไม่ค่อยจะชัดเจนเสียเท่าไรในความคิดของเราทั้งสองคน ไม่ชัดเจนเสียจนทำให้เราทั้งคู่มีปัญหาชีวิตอย่างไม่คาดคิด (แม้จะไม่ใช่ปัญหาใหญ่โตนักแต่มันก็น่าจะทำให้ชัดเจนกว่านี้ได้ไม่ยาก เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาดังกล่าว)

ถ้าใครได้อ่านตั้งแต่ตอนแรก “ท้องก่อนแต่งกันดีมั้ย” คงจำได้ว่าเรามีความคิดที่จะมีลูกในทันที ด้วยเหตุผลหลาย ๆ ประการ เมื่อเราแต่งงานกันไปประมาณครึ่งปี ปัญหาดังกล่าวก็เริ่มขึ้น “เราสม่ำเสมอพอหรือยัง” ด้วยวัยที่แตกต่างกันของเราทั้งสองคน สม่ำเสมอ ของน้องรี่อาจจะเป็นสวรรค์ฝันหวานของหนุ่ม ๆ หลายคน แต่ด้วยวัยของพี่อาร์มนั้นอาจจะไม่เป็นงานที่ง่ายมากนัก พี่อาร์มด้วยความเป็นนักวิทยาศาสตร์ จึงงัดเอาความรู้ชีววิทยา ม.4 เข้ามาสู้ วงจรการตกไข่ของผู้หญิงจะค่อนข้างสม่ำเสมอประมาณ 28 วัน ดังนั้นถ้านับวันแรกที่มีประจำเดือนเป็นวันที่หนึ่งครึ่งหนึ่งของวงจรคือวันที่สิบสี่ควรจะเป็นวันที่ไข่ตก ถ้าไม่อยากให้ท้องถ้ามีเพศสัมพันธ์กันในวันที่ยี่สิบเอ็ดเป็นต้นไปจนกระทั่งถึงวันที่เจ็ดของรอบต่อไปก็ควรที่จะปลอดภัยแม้ว่าจะรวมอายุของไข่หรืออายุของอสุจิเข้าด้วยกันไปแล้ว ในทางกลับกันแม้ว่าครูจะไม่ได้สอน เราก็คิดง่าย ๆ ว่าถ้าหน้าเจ็ดหลังเจ็ดทำให้ไม่ท้อง ในช่วงวันที่แปดถึงวันที่ยี่สิบสองจึงเป็นช่วงเวลาสำคัญที่เราควรทำการบ้าน

นี่เป็นความจริงที่จะวางให้น้องรี่ได้เข้าใจ แต่บางครั้งเรื่องราวมันไม่ง่ายอย่างนั้น น้องรี่มีประจำเดือนที่ไม่มาเป็นประจำทุก ๆ เดือน ด้วยความถี่เรียกได้ว่าเจ้าของลอริเอะได้ยินแล้วคงต้องร้องไห้ น้องรี่มีประจำเดือนประมาณปีละ 2-3 ครั้ง น้อยจนเราอยากจะเรียกมันว่าประจำปีเสียดีกว่า คราวนี้เราจะเล็งวันตกไข่ตอนไหนดีล่ะ ยากมาก พี่อาร์มคิด พี่อาร์มจึงคิดว่าต้องมีตัวช่วยเสียแล้ว ภายหลังค้นหาสักพักพี่อาร์มก็ไปเจอโปรแกรมฟรีอยู่ตัวหนึ่ง ชื่อว่า period calculator โดยตัวโปรแกรมให้เราบันทึกวันที่มีประจำเดือนวันแรกจนถึงวันสุดท้ายเมื่อบันทึกในเดือนที่สองโปรแกรมจะเริ่มคำนวณวันตกไข่ให้ ในขณะเดียวกันเราเริ่มให้โปรแกรมที่เราเรียกเองว่าฮอร์โมนบำบัดคือให้น้องรี่กินยาคุมกำเนิด เราคุมอย่างนี้เป็นระยะเวลาสามเดือน แล้วหยุดยาคุมกำเนิดและบันทึกข้อมูลโดยละเอียด ภายหลังเลิกยาคุม ประจำเดือนน้องรี่เริ่มมาเป็นประจำคือประมาณ 30-40 วันต่อรอบ โปรแกรมที่พี่อาร์มใช้เริ่มสามารถคำนวณวันตกไข่ได้ แล้วเราก็ทำการบ้านได้อย่างมีเป้าหมายมากขึ้น

หนึ่งเดือนผ่านไป กับที่ตรวจครรภ์อันแรก เดือนถัดมากับที่ตรวจครรภ์อันที่สอง เมื่อเริ่มใช้ที่ตรวจครรภ์อันที่สามเราก็เริ่มมีปัญหากันขึ้น น้องเชอร์รี่อารมณ์เสียมากขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อผ่านอันที่สองและเมื่ออันที่สามยังเห็นขีดเดียวน้องรี่เริ่มร้องไห้ การบ้านที่ทำอย่างมีความหวังกลายเป็นหน้าที่ที่ขมขื่นขึ้นทุกวัน และหลายครั้งที่น้องรี่สาบาญว่าจะไม่มีลูกกันอีกแล้ว ก่อนที่จะสายเกินไปพี่อาร์มต้องหาวิธีที่จะทำให้น้องรี่มีกำลังใจมากขึ้น

ด้วยความที่รู้ว่าน้องรี่ให้ความเชื่อใจหมอเป็นอย่างมาก พี่อาร์มงัดหมัดเด็ดขึ้นมา ในขณะที่กำลังพาน้องรี่ไปกินฟูจิ “โอเค ไม่ต้องมีลูกกันแล้วก็ได้ แต่ลองปรึกษาหมอดูก่อนมั้ย พี่อาร์มรู้จักหมอสูติอยู่บ้างนะ” ด้วยความเอร็ดอร่อยกับซูชิปลาแซลมอนของโปรดน้องรี่เอออออย่างขอไปที ทันใดนั้นพี่อาร์มยกหูโทรศัพท์โทรไปหาเพื่อนหมออย่างไม่รีรอ ปล่อยให้น้องรี่มองตาค้างอยู่อย่างนั้น “โหล ๆ แป๊ะ นี่อาร์มนะ ถามหน่อยดิ” “เออ ว่าไงอาร์ม” หมอแป๊ะตอบ “เฮ้ย ปีนึงแล้ว มแร่ง ยังไม่ติด นี่ผิดปกติป่าววะ” “แล้วนายทำการบ้านบ้างป่าวล่ะ” หมอแป๊ะย้อน “เฮ้ย น้องเค้าสะกิดทุกคืนเลยนะโว้ย บ่อยกว่านี้เราหน้าเขียวแน่ ๆ ว่ะ” พี่อาร์มยืนยัน “เฮ้ย นั่นมันมากไป นายต้องผลิตอสุจิด้วยดิ เอางี้ นายกลับไปทำอย่างนี้นะ ถ้าไม่เวอร์ค อีกสามเดือนนายค่อยมาหาเรา แต่เราว่าไม่มีอะไรหรอก” “เออ ว่าไงล่ะ” พี่อาร์มตอบอย่างมีความหวัง “ก็นายทำการบ้านสามวันครั้งนะอย่าบ่อยอย่าน้อยไปกว่านั้น แล้วถ้าพอจะประมาณวันตกไข่ได้ นายจำได้ใช่มั้ย ก็ก่อนตกไข่สองวัน วันตกไข่ และหลังตกไข่สองวัน ให้ทำการบ้านพิเศษอีกหน่อย รับรองไม่พลาด แฟนเราก็มียากเหมือนกัน วิธีนี้ เรียบร้อย มีไปแล้วสอง” หมอแป๊ะให้ยาขนานแรก พร้อมรับรองสรรพคุณ “เหรอ ๆ เออ ดี ดี ขอบคุณนะแป๊ะ” พี่อาร์มตอบด้วยความดีใจ แล้วจึงมาเล่าให้รี่ฟัง คืนนั้นเรากลับบ้านด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม คืนนั้นความสุขกลับมาในห้องนอนเราอีกครั้ง

Feb 23, 2009

“ลูกทั้งสองคนดูปกติดีนะ แต่เราคงต้องมาซาวด์กันบ่อย ๆ หน่อย วันนี้พอแค่นี้ก่อนก็แล้วกัน” คุณหมอพูด กว่าจะมาถึงคำพูดนี้ของหมอ เราผ่านอะไรที่ไม่อยากจะคาดฝันมามากจนคำพูดเหล่านี้แทบจะไม่ส่งผลกระทบอะไรต่อจิตใจเราอีกเลย ใครเลยจะคาดคิดว่าละครหลังข่าวจะมีเค้าโครงความเป็นจริง เอ หรือว่าความเป็นจริงถูกกำหนดด้วยละครหลังข่าวกันแน่ เราสองคนเริ่มมีความหวังมากขึ้นเมื่อคุณหมอแป๊ะได้ให้ใบสั่งการบ้าน สามวันครั้งมาทำเป็นเวลาสามเดือน เราได้แต่คิดว่าที่เราพยายามทำกันทุกวันนั้นมันผิดทฤษฏี คราวนี้โดนแน่ ๆ เมื่อใบสั่งออกมาแล้ว การตรวจครรภ์แล้วพบว่าไม่สำเร็จนั้น ส่งผลทางจิตใจอย่างใหญ่หลวง ภาพหนูนาร้องไห้ ในละครอุ้มรัก มาหลอนให้เห็น และเป็นเช่นนั้นไปตลอดทั้งสามเดือน

ในที่สุด “เออ อาทิตย์หน้ามาหาเราหน่อยสิ ว่างรึเปล่า” หมอแป๊ะนัดเพื่อจะให้ไปฉีดสี และตรวจน้ำเชื้อ ความหวังเราเพิ่มขึ้นมาอีกครั้ง เมื่อคิดว่าจะได้รู้เสียทีว่าทำไม โดยทางเทคนิคแล้วถ้าหากว่าผู้หญิงแข็งแรงดี และผู้ชายมีปัญหาเรื่องน้ำเชื้อจะแก้ไขได้ไม่อยากนัก เพราะการคัดน้ำเชื้อทำได้ง่าย และราคาถูก ไม่เหมือนกับว่าถ้าหากความผิดปกติเกี่ยวกับระบบสืบพันธุ์ของหญิงแล้วนั้นเรื่องราวจะยุ่งเหยิงมากกว่า น้องรี่เริ่มล้อพี่อาร์มแล้ว “แก่แล้ว มีน้ำยาหรือเปล่าเนี่ย” พี่อาร์มไม่ได้สนใจอะไรมากนัก เพราะคิดว่าภาวะที่น้องรี่ไม่ค่อยมีประจำเดือนเลยนั้นน่าจะเป็นสาเหตุหลัก แม้ว่าน้องรี่จะยืนยันมาเป็นกันทั้งครอบครัว แต่ก็ไม่มีปัญหาอะไร

และเมื่อวันนั้นมาถึง ที่ห้องเก็บน้ำเชื้อ “เฮ้ย เราออกแบบเองเลยนะโว้ย ห้องนี้น่ะ” หมอแป๊ะโว ห้องเก็บน้ำเชื้อของโรงพยาบาลรัฐ เนี่ยสงสัยคงต้องตั้งชื้อใหม่เสียแล้ว เพราะเก็บอย่างเดียวคงไม่พอ มันออกแนวต้องคาดคั้นกันเยอะมาก ห้องอย่างว่านี้เป็นห้องเล็ก ๆ มีห้องน้ำในตัว ออกแนวห้องเก็บของ ๆ ภารโรงโรงเรียนเอกชนได้มั้ง ในห้องมีพัดลมตัวเล็ก ๆ พร้อมทั้งทีวี 14 นิ้วและเครื่องเล่นวีซีดี และแผ่นหนังอย่างว่า มีชาติใดบ้างไม่อาจจะรู้ได้เพราะไม่ได้ค้นดู ในมุมอับนั้นก็จะมีเก้าอี้โซฟาราคาถูกตั้งอยู่ รอคอยผู้ใช้บริการ สภาพดังกล่าวมันลำบากเสียจริง ๆ “เฮ้อ ถ้าเชื้อออกมาไม่เต็มที่ ก็คงต้องโทษบรรยากาศล่ะวะ” พี่อาร์มคิดในใจ

ในที่สุดเมื่อได้น้ำเชื้อมาแล้ว ก็ส่งไปวิเคราะห์ เราก็เข้าไปดูกะเขาด้วย ผลน่ะเหรอครับ “มากกว่า 100ล้านตัวต่อซีซี” นักวิทยาศาสตร์พึมพัมก่อนบอกต่อว่าหลังจากนี้ก็ไม่นับแล้ว ระดับปกติเนี่ยอยู่ที่ 30 ล้านเท่านั้นเองครับ พี่อาร์มเริ่มยิ้มได้ เกรดเอมากกว่า 90 เปอร์เซนต์เลยนะเนี่ย นักวิทยาศาสตร์ชม พี่อาร์มเริ่มเขิน น้องรี่ขอดูบ้าง พร้อมอุทานอย่างมีความสุข “โหย ดูซิลูก ๆ ว่ายกันเยอะไปหมดเลย” เป็นอันว่าพี่อาร์มผ่านแบบไม่เห็นฝุ่น ถ้าหากว่ามีปัญหานั้น อาจจะเป็นไปได้ว่าความเข้มข้นของอสุจิมีน้อย หรือ อสุจิเกรดเอ คือตัวสมบูรณ์ หางแข็งแรง และว่ายเร็ว มีสัดส่วนที่น้อยเกินไป เป็นต้น

คราวนี้ก็ถึงตาน้องเชอร์รี่บ้าง ฉีดสี เป็นคำที่หมอแป๊ะเรียก คือการที่ฉีดของเหลวเข้าไปในโพรงมดลูก พร้อมทั้งถ่ายภาพเอกซ์เรย์ โดยของเหลวที่ฉีดเข้าไปจะมองเห็นได้บนเครื่องเอกซ์เรย์ การฉีดสีนั้นจะทำให้พบว่ามีสภาวะผิดปกติใด ๆ ในโพรงมดลูกหรือท่อนำไข่บ้างหรือไม่ บางครั้งการฉีดสีอาจทำให้ทำนำไข่ที่เคยอุดตัน หายอุดตัน และการมีลูกก็เกิดขึ้นได้ในทันที นี่คือสิ่งที่หมอแป๊ะคาดเดา เพราะมีหลายรายเลยทีเดียวที่ท้องได้หลังจากแค่การฉีดสีเท่านั้น

“อาร์ม มาคุยกันหน่อยสิ” หมอแป๊ะเริ่มเล่นบทหมอ พี่อาร์มเริ่มวิตกกังวลเพราะขั้นตอนฉีดสีนี้ พี่อาร์มไม่ได้เข้าไปดูด้วย น้องรี่ไม่ได้แสดงสีหน้าอะไรมากนัก “มดลูกของเชอร์รี่มีปัญหานิดหน่อยนะ คือปกติแล้วเวลาฉีดสีแล้วเราจะเห็นโพรงมดลูกและท่อนำไข่เป็นเหมือนเขาสองข้าง แต่น้องรี่ ภายในโพรงมดลูกมันถูกแบ่งเป็นสองด้าน ซึ่งเป็นไปได้สองกรณีคือ Septate Uterous หรือ Biconuate Uterous ซึ่งทั้งสองวิธีแก้ไขได้ด้วยการผ่าตัด” เอาแล้วล่ะซิพี่อาร์มคิด

Septate Uterous นั้นคือภาวะที่มดลูกเจริญเติบโตไม่สมบูรณ์ พังผืด ระหว่างกลางมดลูกยังคงอยู่ และทำให้การฝังตัวของเด็กเป็นไปไม่ได้ ส่วน Biconuate Uterous นั้น การเจริญเติบโตไม่สมบูรณ์ยิ่งกว่า มดลูกยังแบ่งออกเป็นสองข้างอยู่อย่างชัดเจน ซึ่งวิธีเดียวที่จะรู้ได้ว่าเป็นอะไรคือการเจาะท้องส่องกล้องเข้าไปดูภายในช่องท้อง ถ้าหากว่าเป็นมดลูกสองอัน ก็ปล่อยไว้อย่างนั้น เพราะจะท้องได้ ที่มดลูกอันใดอันหนึ่ง แต่ถ้าเป็น Septate ก็จะต้องจี้ออกผ่านทางช่องคลอด

“เรา ultrasound ดูแล้ว เราคาดว่าน่าจะเป็น Biconuate นะ แต่ฟันธงไม่ได้จนส่องกล้องเข้าไปจริง ๆ” หมอว่า แต่คำถามคือว่าถ้าเป็นมดลูกสองอันน่าจะท้องได้เองแล้ว แต่ไม่แน่ว่าอาจมีภาวะไม่ตกไข่ร่วมด้วยเพราะน้องรี่ไม่ค่อยมีประจำเดือน “ถ้าเป็น Septate ก็จะลำบากหน่อยนะ เพราะผ่าตัดแล้วต้องรีบมีลูกในทันที เพราะพังผืดอาจจะขึ้นกลับมาอีก แล้วก็เราไม่มีทางรู้ว่าผนังมดลูกนั้นจริง ๆ แล้วพร้อมที่จะให้เด็กฝังตัวได้หรือไม่ ก็พยายามหวังให้เป็น Biconuate ก็แล้วกันนะ มานัดว้นผ่าเลยดีกว่า”

29 เมษายน 2550 เป็นวันที่เรานัดกันมาผ่า หมอเขียนคำ diagnose ว่า Female Infertile คำนี้เป็นคำรุนแรงที่บ่งบอกว่าโรคดังกล่าวไม่สามารถใช้เบิกประกันได้เลย เมื่อได้วันนัดแล้ว เราก็กลับบ้านกันไป ด้วยความหวัง ในที่สุดเราก็รู้ปัญหาแล้ว เมื่อซ่อมเสร็จเรื่องราวก็คงจะจบ เมื่อความเครียดหายไป การบ้าน ก็ไม่กลายเป็นหน้าที่อีกต่อไป ตรวจครรภ์ไม่เคยอยู่ในความคิดอีกต่อไป เพียงแต่รอเวลาเท่านั้น

12-11-06-00131s

Mar 3, 2009

การได้รับการวินิจฉัยจากหมอว่าไม่รู้ว่าเป็นอะไรนั้น บางครั้งก็ทำให้หัวมึน ๆ อยู่เหมือนกัน ภาวะที่น้องเชอร์รี่ประสบนั้นคือเมื่อมีการฉีดสีเข้าโพรงมดลูก (แล้ว x-rays ดู) ทำให้เห็นโพรงมดลูกแบ่งเป็นสองซีก เมื่อทำการอัลตราซาวด์เพิ่มเติมทำให้มีแนวโน้มที่จะเชื่อว่าเป็นภาวะ bicornuate uterous (มดลูกสองอัน) เพราะดูจากภาพแล้วมดลูกทั้งสองซีกยาวไม่เท่ากัน ซีกหนึ่งยาว 5 ซม. และอีกซีกหนึ่งยาว 3 ซม. หมอแป๊ะบอกว่าจากรูปน่าจะเป็นอย่างนั้น แต่ไม่สามารถฟันธงได้มีกรณีเดียวคือผ่าตัดส่องกล้องซึ่งจะเจาะท้องน้องรี่แล้วเอากล้องเข้าไปดูเพื่อจะได้เห็นว่าจริง ๆ แล้วมีมดลูกกี่อัน ถ้าเห็นสองก็เป็นสองแต่ถ้าเห็นอันเดียวก็แปลว่า เป็นที่เรียกว่า Septate Uterous คือมีเยื่อกั้นอยู่ภายในมดลูก ในกรณีนั้นต้องจึ้เอาเยื่อผังพืดเหล่านั้นออกจึงจะสามารถมีบุตรได้

ทีนี้ล่ะ ในใจเราอยากให้เป็นกรณีไหน Septate Uterous จะต้องผ่าเพิ่มเติม เสียเงินเพิ่มนิดหน่อย แต่ Bicornuate นั้น ไม่ต้องทำิำอะไร จะสามารถท้องได้ตามปกติ แต่ complication ก็ขึ้นอยู่กับว่าเด็กจะไปฝังตัวด้านไหน ถ้าด้านเล็ก อาจจะมีปัญหาคลอดก่อนกำหนด แต่โดยปกติแล้ว Bicornuate นั้นเป็นภาวะการพัฒนาที่ผิดปกติของมดลูกซึ่งส่งผลให้มีอัตราการแท้งของเด็กค่อนข้างสูงกว่าปกติ ส่วน Septate Uterous ก็ต้องมีการผ่าตัดออก ซึ่งไม่แน่ชัดว่าผนังมดลูกภายในมีความพร้อมที่จะรับเด็กได้หรือไม่ และผังพืดมักจะสามารถกลับขึ้นมาได้ ในระยะเวลาประมาณ 1 ปี คือเมื่อซ่อมอู่แล้วต้องรีบมีลูก

ในใจเราอยากให้เป็น Bicornuate เพราะจะมีปัญหาเรื่องตั้งท้องได้น้อยกว่า แต่สำหรับพี่อาร์มเองคิดว่าถ้าเป็น Septate น่าจะดีกว่าเพราะในกรณี Bicornuate นั้น เราจะมีคำถามตามมาว่าแล้วทำไมไม่ท้องทั้ง ๆ ที่ควรจะท้องได้ตามธรรมชาติ

ในวันที่วินิจฉัยนั้น หมอแป๊ะก็ถือโอกาส prep น้องรี่สำหรับการผ่าตัดทันที ทำการ x-ray ตรวจเลือด และนัดวันผ่าตัด ในอีก 2-3 เดือนข้างหน้า จำวันไม่ค่อยได้แล้ว แต่วันที่ผ่าตัดนั้นนัดเป็นวันที่ 29 เมษายน 2550 เราคุยกันว่าในการผ่าตัดนั้น ก็จะให้ยาสลบ หมอจะเจาะหน้าท้องน้องรี่สามรูเล็ก ๆ 1 รูสำหรับใส่กล้อง แล้วก็อีกสองรูใส่เครื่องมือที่จริง ๆ แล้วคงทำหน้าที่คล้ายตะเกีียบคอยเขี่ย ๆ อวัยวะให้ไปตามที่ต้องการ ถ้าหากว่าเห็นว่าเป็น มดลูกสองอัน ก็จะจบไม่ต้องทำอะไร แต่ถ้าเป็นมดลูกอันเดียวแสดงว่าในมดลูกมีผังพืด เราก็จะผ่าจี้เอาผังพืดออกผ่านทางช่องคลอด ก็เป็นการใช้ส่องกล้องผ่าอีกเช่นเดียวกัน มีค่าใช้จ่ายเิพิ่มอีกนิดหน่อย หลังจากนั้นทางโรงพยาบาลก็นำเราเข้าไป brief อีกครั้งเพื่อความเข้าใจ

มดลูกสองอัน หรือมดลูกหนึ่งอัน ระหว่างสามเดือนที่เราต้องรอผ่า เราก็คิดกลับไปกลับมาว่าเราอยากให้มันเป็นอย่างไร ถ้าเป็นอย่างใดอย่างหนึ่งจะเป็นอย่างไร แล้วจะท้องได้อย่างไร แล้วทำไมถึงไม่เคยท้องต่าง ๆ นา ๆ หมอสั่งว่าระหว่างนี้ทำการบ้านกันตามปกติ ถ้าหากว่ามีการตั้งครรภ์เกิดขึ้นก็ยกเลิกการผ่าตัด ว่าแล้วหมอก็นัดเข้ามารับยาก่อนผ่าตัดล่วงหน้าประมาณสัปดาห์หนึ่ง ซึ่งเป็นยาขยายปากมดลูก ในกรณีที่คนไข้มีการศึกษาอย่างเราทั้งคู่ทางโรงพยาบาลก็จะลด strain ของโรงพยาบาลโดยให้เรา prep คนไข้เพื่อเข้ามาผ่าตัดเอง เริ่มต้นด้วยการอดอาหาร การเตรียมยาขยายปากมดลูก และกลับบ้านทันที่ที่ผ่าตัดเรียบร้อย เมื่อเป็นเช่นนี้ โรงพยาบาลก็ไม่เสียห้องพัก คนไข้ก็ได้พักที่บ้านซึ่งส่วนใหญ่ก็ชอบมากกว่าอยู่แล้ว เราก็ว่าเป็นแนวทางที่ดี

ท้ายที่สุด การได้รับรู้บางส่วนว่าระบบสืบพันธ์ของน้องรี่มีปัญหาที่สามารถแก้ไขได้ง่าย ๆ ก็เป็นความรู้สึกที่ดี ความหวังที่จะมีบุตรนั้นอยู่ไม่ไกล หมอแป๊ะบอกทันทีว่า พอผ่าเสร็จจะโอนเคสให้หมอมีบุตรยากในทันที เพื่อรักษาต่อไป เพราะอย่างน้อยน้องรี่ยังมีอีกอาการที่อาจจะเป็นส่วนหนึ่งของสาเหตุคือ chronic anovulation คือไม่ตกไข่ อาการน่ะหรือ ก็ง่าย ๆ น้องรี่มีเมนส์ปีละ 2-3 ครั้งเท่านั้น ใช่ครับ 2-3 ครั้งต่อปี ส่วนใหญ่เกิดจากระบบฮอโมนส์ คนไทยเป็นกันมากเพราะตัวเล็กผอม คนที่อ้วนมาก หรือผอมมากก็อาจจะมีอาการนี้ไม่มากก็น้อย ที่เหลือจากนี้เราก็รอ

ภาวะมีบุตรยาก : การเลือกคู่

เพิ่งผ่านเดือนเมษายนซึ่งเป็นเดือนที่สำคัญที่สุดในชีวิตครอบครัวของผมไปไม่นาน นั่นคือวันครบรอบแต่งงาน 27 เมษายน วันเกิดของลูกแฝดชายหญิงคู่แรกของผมเซนและซูริ ซูริได้จากไปหลังจากได้มาให้เราได้ร่วมยินดีกับเธอเป็นเวลาสั้น ๆ 49 วัน เพื่อเป็นการรำลึกถึงความยากลำบากที่พ่อแม่อย่างเราได้พ้นผ่านก่อนที่จะได้เจอะเจอลูกคนแรกของเรา ผมกลับไปอ่านบันทึกสั้น ๆ ของผมที่เขียนไว้ในช่วงเวลานั้น เอามาเล่าสู่กันฟังเผื่อจะเป็นประโยชน์กับพ่อแม่หลาย ๆ คนที่คุณหมอเรียกคู่ของคุณว่า “ภาวะมีบุตรยาก” สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นตั้งแต่เวลาที่คุณเลือกคู่ของคุณ

12-11-06-00011s

Dec 5, 2008

 ผมพยุงร่างไร้เรี่ยวแรงของเชอร์รี่ไปที่เตียงกดปุ่มเรียกนางพยาบาล นางพยาบาลเข้ามาวัดความดันพบว่า 80/40 “ทนหน่อยนะ บอกหมอแล้วหมอติดผ่าตัดกำลังจะมา” พยาบาลบอกขณะที่เจาะเอาเลือดของเชอร์รี่ไปตรวจ ไม่นานนักหมอเจ้าของไข้ก็เข้ามา ตอนนั้นเวลาเที่ยงคืนกว่าเข้าไปแล้ว “คริท 17 ค่ะหมอ” พยาบาลรายงาน “เลือดสั่งไว้ 4 ถุงแล้วใช่มั้ย อุ่นพร้อมแล้วหรือยัง เอามาเลย” หมอสั่งทันที “ผมอาจจะต้องเจาะคอคุณนะ ถ้าพยาบาลหาเส้นไม่ได้” หมอบอกกับเชอร์รี่หลังจากที่พยาบาลพยายามเจาะแขนเธอหลายครั้งเพื่อให้เลือดแต่ไม่เป็นผลผมพยายามสลัดภาพเหล่านั้นออกไปจากหัว ขณะที่กำลังขับรถกลับไปปัตตานี บนถนนสายหาดใหญ่-ปัตตานี นี่ก็กว่าอาทิตย์แล้วซินะที่เราขับรถไปกลับอย่างนี้ ผมคิดกับตัวเอง เรื่องราวที่ผมอยากจะเล่าให้ฟังต่อจากนี้คงมีน้อยคนที่คิดว่าสามารถเกิดขึ้นได้กับเรา และเมื่อใคร ๆ ได้รับรู้ว่าสิ่งเรานี้เกิดได้กับเราแล้ว สิ่งเดียวกันนี้เองก็คงเกิดได้กับหลาย ๆ คนอย่างไม่สามารถคาดเดาได้เพื่อน ๆ ที่ได้รู้จักเราทั้งสองคน หรือแม้กระทั่งใคร ๆ ที่อาจจะไม่รู้จัก เมื่อได้พานพบเราทั้งสองคน คงไม่คาดคิดว่าเรื่องแบบนี้จะเกิดขั้นได้ ดอกเตอร์หนุ่มนักเรียนนอก เป็นนักกีฬามาทั้งชีวิต มีร่างกายสมส่วนติดออกจะผอมหน่อย ๆ กับนักศึกษาสาวที่เพิ่งจะจบการศึกษาไม่นานนัก แม้ร่างจะเล็ก ๆ ไปสักนิด แต่สัดส่วน หมายถึง หน้าอก สะโพก บ่งบอกถึงความสมบูรณ์ของร่างกาย ไม่มีซูบเซียวอย่างนางแบบแคทวอร์คที่ปารีสทันที่ที่ผมได้ทำความรู้จักเชอร์รี่ ผมก็มีความรู้สึกอย่างทันที่ว่าผมต้องมีครอบครัวกับผู้หญิงคนนี้ มีครอบครัวนั้นผมหมายถึงมีลูก เมื่อถามไถ่ความเห็นกับเชอร์รี่และได้รับความเห็นชอบแล้ว ผมก็ขอเธอแต่งงานทันที แม้ว่าเราจะไม่ได้แต่งงานในทันที ระยะเวลาที่เราคบกันกอรบกับการคบกันโดยที่แทบไม่มีใครเลยได้รับรู้ทำให้การประกาศการแต่งงานของเรานั้น เข้าข่าย “เบนโล watching”

ผมเคยคุยกับเชอร์รี่ในช่วงที่เตรียมงานแต่งงาน หรือแม้กระทั่งในวันที่เราแต่งงาน (ทั้งสองสามวันที่จัดงาน) เราคุยกันว่าจะมีสักกี่เปอร์เซนต์นะที่คิดว่าเชอร์รี่กำลังท้อง สงสัยว่าเกินครึ่งมั้ง ผมเปรย ๆ ในใจคิดว่า แหมถ้าท้องแล้วก็ดีสิ ทำไมน่ะหรือ

ล่วงหน้าก่อนงานแต่งงานประมาณ 2 เดือน ระหว่างที่เรากำลังเตรียมงานแต่งส่วนหนึ่งอยู่ เราคุยกัน เชอร์รี่มีภาวะที่เรียกว่า “ประจำเดือนมาไม่ปกติ” ไม่ปกติอย่างไรน่ะหรือ ภายในระยะเวลา 1 ปี เธออาจจะใช้ผ้าอนามัยเพียงแค่ 1 ห่อใหญ่เท่านั้นเอง 1-3 ครั้งต่อปี นับว่าประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อผ้าอนามัยเป็นอย่างมาก นี่คือความรู้สึกที่เชอร์รี่คิดมาตลอดชีวิต ส่วนผมจะคิดว่าอย่างไรน่ะหรือ อย่างนี้เขาไม่เรียกแค่ว่า “ประจำเดือนมาไม่ปกติ” แล้ว เขาต้องเรียกว่า “ประจำเดือนมาไม่ปกติอย่างแรง” “แล้วอย่างนี้จะเล็งให้มีลูกยังไงเนี่ย” ผมบ่นกับเชอร์รี่ในวันนั้น เธอบอกกับผมว่า “ทางบ้านรี่เป็นอย่างนี้กันหมดเลยนะ แม่ น้องสาวทั้งสองคน น้าอีกคนก็เป็น” “แล้วมีลูกยากกันรึเปล่าง่ะ” ผมชักสงสัย “ก็ไม่ยากนะ เพราะแม่แต่งปุ๊ปก็ท้องปั๊ปเลย” เธอเริ่มโม้ “ปั๊ปไงง่ะ” ผมถามเพื่อตรวจสอบอาการเบนโล พลางคิด ๆ “ก็แต่งเดือนเมษา เค้าก็เกิดมกรา แต่ง 25 แมษา นะ คลอด 21 มกรา เก้าเดือนพอดีเป๊ะ ๆ” รี่เริ่มคุยอย่างอารมณ์ดี ผมเองนับไม่ค่อยทันพลางขยับหัวแสดงความเห็นด้วย แล้วคิด “อย่างนี้ก็มีด้วยเหรอ นึกว่ามีแต่ในละคร พระเอกเจอนางเอกวันแรก ป่องท้นที”

คืนนั้นผมคิดตลอดคืน เมื่อได้เวลาเข้านอนผมจึงหันมาถามเชอร์รี่ว่า “รี่ เราจะมีลูกกันยากมั้ยเนี่ย” “ไม่รู้ดิ แต่ไม่น่านะ” เธอกล่าว “อืม เค้าว่าเราลองพยายามท้องก่อนแต่งกันดีมั้ย อีกแค่สองเดือน พุงคงยังไม่ออกหรอก” ผมเริ่มกลัว ๆ และพยายามชักชวนเชอร์รี่

ไม่ว่าคำตอบในคืนนั้นของน้องเชอร์รี่จะเป็นอย่างไร ผลก็คือที่เรารู้ ๆ กัน ก็คือว่า ใครก็ตามที่ลงเงินว่าในเดือนมกราคมคงจะได้เห็นลูกของเราทั้งสองคน เป็นอันต้องเสียตัวไปตาม ๆ กัน

12-11-06-00017s

Dec 11, 2008

 การเลือกคู่ที่เราคิดกันเองว่าเราเป็นผู้เลือก แท้จริงแล้วไม่ใช่เราหรอกที่เลือก แต่เป็นอำนาจที่ยิ่งใหญ่กว่าเรา ไม่ใช่นะครับ ไม่ใช่คลุมถุงชน นั่นน่ะมันเชยไปแล้ว ที่เราจะคุยกันต่อในวันนี้เป็นเรื่องที่เชยมากกว่าเสียอีก โดยทฤษฎีการดำรงเผ่าพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตซึ่งชาร์ลส ดาร์วินมักจะใช้ประโยคว่า “survival of the fittest” แม้ว่าในปัจจุบันมีหลายคนไม่เห็นด้วยแต่ก็มีหลาย ๆ คนที่ยังเชื่อว่านี่เป็นทฤษฎีที่ยังทันสมัยอยู่เสมอ ดาร์วินเชื่อว่าการเลือกคู่ของสิ่งมีชีวิตรวมถึงมนุษย์นั้นมีเพียงเป้าหมายเดียวคือการเลือกคู่ที่ฟิตที่สุดเพื่อที่จะทำให้การดำรงเผ่าพันธุ์นั้นไปได้ดีที่สุด ใครที่ไม่เห็นด้วยก็จะสงสัยหลาย ๆ อย่างที่สื่อถึงความว่าฟิต ซึ่งแน่นอนว่ามีใครอีกหลาย ๆ คนที่เชื่อมาแย้ง ยกตัวอย่างเช่น มีหลาย ๆ อย่างที่เป็นสิ่งที่สืบทอดกันมาของมนุษย์ที่ดู ๆ แล้วไม่น่าจะเกี่ยวกับความฟิตเอาเสียเลย เช่น ศิลปะ ดนตรี ทำไมถึงยังอยู่ถึงในทุกวันนี้ คำโต้แย้ง ก็อยู่ที่ว่า ศิลปะ ดนตรี หรือแม้กระทั่งการแต่งตัว เป็นสิ่งแสดงออกของความสมบูรณ์ของยีน เช่น เดียวกันการแสดงหางของนกยูง บ้างก็ว่าเป็นส่วนหนึ่งของการแสดงของคุณภาพสมองซึ่งถือว่าเป็นอวัยวะที่สำคัญที่สุดส่วนหนึ่งที่เป็นส่วนการแสดงความฟิตที่ซับซ้อนที่สุด เอ๊ะ เริ่มลึกเข้าไปในทฤษฎี จะไปกันใหญ่แล้ว ที่ต้องการจะสื่อก็คือว่า มันเป็นสิ่งที่อยู่ในยีนของเราที่จะเลือกคู่ที่เราเลือก แม้ว่าสภาพสังคมจะกำหนดขอบเขตในปัจจุบันมากขึ้น แต่เราก็ไม่สามารถหนีสิ่งที่ธรรมชาติสร้างไว้และสืบทอดมากว่าสามหมื่นปีได้

แล้วมันเกี่ยวอะไรกับเรื่องนี้น่ะเหรอ เกี่ยวสิครับ เหตุผลเดียวที่เราเลือกคู่ โดยทฤษฎีดาร์วิน ก็เพื่อการสืบพันธุ์ และเหตุเดียวที่เราเลือกคน ๆ นี้ก็เพียงเพราะเราคิดว่าคน ๆ นี้จะสร้างลูก ๆ ของเราที่มีคุณภาพที่ดีที่สุดนั่นเอง มนุษย์ทุก ๆ คนจึงอยากที่จะเลือกคนที่สวย ที่หล่อ เพราะว่าความสวยความหล่อนั้นจริง ๆ แล้วคือความสมบูรณ์ของอวัยวะ ใบหน้า ความสมดุลย์ของยีน ผิวพันธุ์ที่ดีบ่งถึงสุขภาพที่แข็งแรง คนต้องการเลือกคนที่ฉลาด มีอารมณ์ขันเพราะบ่งบอกถึงความสมบูรณ์ของสมอง ผู้ชายชอบผู้หญิงที่หุ่นดี ทรวดทรงองเอว ทั้งหมดทั้งสิ้นเพียงเพราะการบ่งบอกถึงความสามารถในการมีบุตรจากสะโพกที่ผาย และความสามารถในการเลี้ยงดูบุตรจากหน้าอกที่มีขนาดสมส่วน ผู้หญิงชอบผู้ชายที่มีหุ่นดี อกผายใหล่ผึ่ง บ่งบอกถึงความสามารถในการปกป้องครอบครัว และออกหาอาหาร แม้ว่าในปัจจุบันปัจจัยอื่น ๆ จะเข้ามามีส่วนมากขึ้นอย่างเช่น เงิน ฐานะ แต่ธรรมชาติเหล่านี้ฝังรากลึกอยู่ในสามัญสำนึกของเราทุกคน เมื่อใคร ๆ มองมาที่เรา หรือแม้กระทั่งเราเองมองมาว่าทำไมเราจึงเลือกที่จะอยู่ด้วยกัน เมื่อดอกเตอร์หนุ่ม นักกีฬา มาเข้าคู่กันนักศึกษาสาว ดีกรีนางนพมาศ และดาวมหาวิทยาลัย พ่วงด้วยเกียรตินิยมอันดับหนึ่ง จึงไม่เคยคาดคิดว่าคู่เราจะมีสิ่งที่ทางการแพทย์เรียกว่า”ภาวะมีบุตรยาก”

ดาร์วินคิดว่าสิ่งสำคัญส่วนหนึ่งในการเลือกผู้หญิงที่เป็นผลพวงมาถึงความเป็นมนุษย์ปัจจุบันก็คือ ปริมาณขน ธรรมชาติสร้างให้มนุษย์ผู้ชายเลือกผู้หญิงที่มีขนน้อย ในขณะเดียวผู้หญิงก็ยังเลือกผู้ชายที่ขนไม่ดกจนเกินไป จนในที่สุดทำให้มนุษย์ปัจจุบันพัฒนามาจากมนุษย์ยุคหินที่มีขนปกคลุมมากมายจนถึงทุกวันนี้ อย่างไรก็ตามยังไม่มีเหตุผลที่ดีนักว่าทำไมเราถึงเลือกที่จะให้คู่เรามีขนน้อย ผมเองก็คงไม่ต่างกับหลาย ๆ คน น้องเชอร์รี่และผมไม่ใช่คนที่มีขนดก ตัวผมเองไม่ต้องพูดถึง ผมบนหัวยังมีให้เห็นไม่มากเลย แล้วน้องเชอร์รี่นางงามแบบนี้ไม่มีขนให้เห็นเลย ผิวเรียบเนียน ดูสุขภาพสมบูรณ์อย่างที่สุด

แต่ …….. หลังจากพักรักษาตัวอยู่ที่โรงพยาบาลมาเป็นเวลากว่าสามสัปดาห์ ผมก็เริ่มเข้าใจว่านี่เองอาจเป็นสัญญาณอย่างหนึ่งที่เราไม่เคยรับรู้มาก่อน การนอนอยู่บนที่นอนสามสัปดาห์ทำให้ความลับบางอย่างโผล่ออกมา แหมน้องเชอร์รี่ของผมเนี่ย ขนหน้าแข้งอุดมสมบูรณ์ สีเข้ม ยาวพอเหมาะ ขนาดแข่งกับผมได้อย่างสูสีเลย ปกปิดมาเสียตั้งนาน นี่เองที่เราไม่เคยได้เห็น หรือว่านี่คือสัญญาณที่บ่งบอกโดยธรรมชาติว่า เราน่าจะมีบุตรยาก อย่างไรก็ตามธรรมชาติก็บังคับให้เราทำอย่างที่เราทำ ภาวะนี้คงต้องโทษขนหน้าแข้งอย่างเดียวซะแล้ว อิ อิ อิ